Washington: Nhà Lãnh Đạo Chính Trị Vĩ Đại
Washington được xem là một trong những nhà lãnh đạo chính trị vĩ đại nhất của đất nước này. Ông chính là người đã khai sáng một quốc gia mới và đặt những nền tảng cơ bản để Mỹ có thể trở thành một xứ sở thịnh vượng và hùng mạnh như ngày hôm nay. Người ta gọi ông là “người cha già của đất nước Hoa Kỳ” để tôn vinh những đóng góp lớn lao và vĩ đại của ông.
Xuất Thân và Gia Đình
Gia Đình Trưởng Giả Nông Thôn
Washington lớn lên trong gia đình trưởng giả nông thôn. Ông cụ thân sinh ra ông nội của George Washington là John Washington từ nước Anh tới châu Mỹ. Gia đình định cư tại xứ Virginia. Người con trai lớn của ông John, Lawrence Washington, chính là ông nội của George Washington. Không có tài liệu ghi chép về ông cụ Lawrence. Em trai nhỏ nhất của ông là Augustine Washington đã tham gia vào nhiều lĩnh vực kinh tế như canh nông, thương mại, hầm mỏ và khai khẩn đất rừng, nhờ đó gia sản của gia đình Washington đã được mở rộng.
Tuổi Thơ của George Washington
George Washington là con trai lớn của ông Augustine và bà Mary Ball. Ông sinh ngày 22 tháng 2 năm 1732 trong trang trại Pope’s Creek gần nơi ngày nay là Colonial Beach, Virginia. Washington có 5 anh chị em cùng mẹ và hai người anh khác mẹ là Lawrence và Augustine. Cả ba anh em rất hòa thuận và giúp đỡ lẫn nhau. Năm 1738, ông Augustine mua thêm nông trại tại Ferry Farm và mang cả gia đình về nơi đây. Khi George Washington 11 tuổi, cha ông qua đời, ông sống với mẹ và lớn lên tại Ferry Farm, một trang trại trồng thuốc lá, trái cây, ngũ cốc và rau tươi.
Washington rất kính phục người anh cùng cha khác mẹ Lawrence. Người anh này được giáo dục tại Anh và đã phục vụ với cấp bậc đại úy trong cuộc chiến tranh giữa Anh và Tây Ban Nha. Khi trở về Virginia, Lawrence kể cho George nghe nhiều câu chuyện chiến đấu làm tăng thêm trí tưởng tượng của ông.
Khởi Đầu Sự Nghiệp
Gia Nhập Công Việc Trắc Địa
Năm 16 tuổi, George bắt đầu gia nhập vào công việc trắc địa. Với tài năng và trí óc của mình, một năm sau, ông đã trở thành chuyên viên trong lĩnh vực này. Năm 1748, George tới sống với anh Lawrence tại Mount Vernon và nhờ đó, ông đã làm quen được với một số người danh tiếng địa phương, trong đó có Lord Fairfax, chủ nhân của năm triệu sào đất thuộc vùng này. Lord Fairfax đã nhờ George đo đạc các miền đất ở bên ngoài ranh giới thuộc địa – một công việc nguy hiểm nhưng George đã hoàn thành trong hơn một năm. Sau đó, cũng do ảnh hưởng của Lord Fairfax, George được bổ nhiệm làm nhân viên đo đạc của hạt Culpeper và nhận chức vụ vào ngày 20 tháng 7 năm 1749.
Trở Thành Sĩ Quan
Tháng 6 năm 1752, Lawrence chết vì bệnh lao phổi, để lại Mount Vernon cho George. Ông cũng được thừa kế một phần đất tại thung lũng Shenandoah cùng với ba người anh em khác. Đến năm 20 tuổi, George Washington gia nhập lực lượng dân quân thuộc địa tham gia cuộc chiến chống thực dân Pháp và thổ dân. Ông đã từng một mình tiến vào doanh trại quân Pháp, đưa tối hậu thư của Tổng đốc nước Anh cho đối phương. Hai lần George bị thổ dân da đỏ bắn khá gần và một lần bị rớt từ một cái bè xuống dòng sông băng đầy đá, nhưng lần nào cũng sống sót trở về.
Cuộc Chiến Tranh với Người Pháp
Vào tháng 3 năm 1755, George Washington nhận được một bức thư của Thiếu tướng Edward Braddock, vị tướng người Anh này muốn mời George góp công vào chiến dịch chống người Pháp ở Fort Duquesne. George nhận lời vì cho rằng đây là một cơ hội để học hỏi kinh nghiệm. Dù ông đã cảnh giác về cách đánh lén của quân Pháp và dân da đỏ, quân Anh vẫn lọt vào địa điểm phục kích. Tướng Braddock tử trận tại các khu vực biên giới, người Pháp thời đó đã khuyến khích dân da đỏ tấn công những người định cư Anh.
Vào tháng 8 năm 1755, Thống đốc Dinwiddie phải mời George Washington giữ chức đại tá kiểm soát phần biên giới trải dài 350 dặm tại Virginia. Đây là một danh dự lớn lao đối với một sĩ quan trẻ 23 tuổi. George Washington thường khuyên người Anh nên đánh chiếm Fort Duquesne. Năm 1758, quân chính quy người Anh và quân dân của ông đã tập trung tấn công đồn này. Trước tình thế không chống đỡ, người Pháp đã đốt trụi đồn lũy và rút về Canada. Cuộc chiến tranh với người Pháp và dân da đỏ coi như kết thúc.
Những Năm Tháng Thái Bình
Trở Về Đời Sống Dân Sự
Vào tuổi 26, Washington trở về đời sống dân sự. Mùa xuân năm 1758, ông kết hôn với một quá phụ trẻ đẹp và giàu có là bà Martha Custis, người đã có hai con riêng và sở hữu hơn 7.300 hecta đất gần Williamsburg. Đám cưới của họ được tổ chức tại hạt New Kent. George Washington đem gia đình về Mount Vernon và trở thành một chủ trang trại giàu có nhất vùng. Ông nghiên cứu các phương pháp trồng trọt và được bầu làm nhân viên lập pháp địa phương. Ông được thế giới quý tộc lẫn dân bình dân kính trọng và quý mến vì lòng tử tế và nhân hậu của ông. Washington cũng làm quen và đạt được niềm tin tưởng của các nhà lãnh đạo thuộc địa, trong đó có George Mason và Patrick Henry. Những kinh nghiệm này đã giúp George Washington có được đức tính nhẫn nại cần thiết cho cuộc chiến tranh cách mạng về sau.
Lãnh Đạo Cách Mạng và Đắc Cử Tổng Thống
Quốc Hội Lục Địa
Ngày 5 tháng 9 năm 1774, 21 bang ở vùng đất thuộc địa Bắc Mỹ đã phái 56 đại biểu tụ họp ở Philadelphia thành lập Quốc hội Lục địa, tiền thân của Quốc hội Hoa Kỳ ngày nay. Khi đó, quan hệ giữa người dân thuộc địa với mẫu quốc rất căng thẳng. Chính phủ Anh đã thông qua một đạo luật tên là Đạo luật Tem thuế năm 1765, theo đó tất cả các tài liệu quan trọng, các tạp chí, sách và các bộ bài đều phải chịu thuế. Mùa xuân năm 1775, tình thế rất cấp bách khiến các đại biểu ý thức được cần phải tổ chức hội nghị lần thứ hai. Lần này, đại biểu của 13 tiểu bang thuộc địa Anh đều đến Philadelphia.
Hội nghị Quốc hội Lục địa còn chưa ra được nghị quyết khi hàng vạn dân binh tự phát đã tập hợp ngoài thành Boston và phái đại biểu đến từ Massachusetts kêu gọi Quốc hội ở Philadelphia biên chế mọi người vào quân chính thức đánh đuổi quân Anh. John Adams sau này làm phó tổng thống của Tổng thống đầu tiên và là tổng thống thứ hai của Hoa Kỳ, đề cử đại biểu của Virginia là George Washington đảm nhiệm chức Tổng tư lệnh quân Lục địa. Đề nghị được hội nghị thông qua, tháng 6 năm 1775, George Washington trở thành tổng tư lệnh quân đội Lục địa.
Chủ tịch Quốc hội Lục địa đã trao cho ông thanh bảo kiếm tượng trưng cho quyền bính tướng quân. George Washington sau đó rời hội Philadelphia, phi ngựa đến Boston nhậm chức. Ông dẫn dắt đội quân gồm nông phu, thợ rèn và dân binh các địa phương hội tụ, bắt đầu cuộc chiến tranh giành độc lập kéo dài 8 năm. Một chi tiết rất trùng hợp là quân chủ Đế quốc Anh khi đó cũng tên là George, mọi người gọi đùa rằng đây là cuộc chiến tranh George đánh George.
Chiến Thắng Tại Yorktown
Ngày 28 tháng 9 năm 1781, George Washington hạ lệnh tấn công đội quân của Lord Cornwallis và hạm đội Pháp đã bao vây sẵn ngoài biển. Kết quả là tướng Cornwallis và 8.000 binh lính Anh đã đầu hàng vào ngày 19 tháng 10 năm đó tại Yorktown, Virginia.
Trở Thành Tổng Thống Đầu Tiên
Năm 1787, George Washington được bổ nhiệm vào chức vụ chủ tịch Hội nghị Hiến pháp và đã mang lại thành công vang dội cho nước Mỹ khi thông qua được bản Hiến pháp. Với những đóng góp to lớn và sự thể hiện tài năng lãnh đạo, tầm nhìn chiến lược, khả năng thay đổi vận mệnh của toàn nước Mỹ, năm 1789 George Washington chính thức được bầu làm tổng thống đầu tiên của nước Mỹ.
Lúc bấy giờ, Hợp chủng quốc Hoa Kỳ mới chỉ bao gồm 10 bang. New York không gửi cử tri đi bỏ phiếu. Trong cuộc bầu cử nhiệm kỳ hai, vì lúc này các đảng viên Đảng Dân chủ Cộng hòa ngày càng mạnh lên, George Washington tiếp tục nhận được sự ủng hộ tuyệt đối. Một lần nữa, ông lại giành được số phiếu bầu của tất cả cử tri – 132 phiếu. Như vậy, ông giành được sự ủng hộ của cả 15 bang lúc đó và là tổng thống duy nhất cho đến lúc này dành được sự ủng hộ của 100% cử tri ở cả hai nhiệm kỳ tổng thống.
Chinh Phục Người Da Đỏ và Xây Dựng Đất Nước
Thống Nhất Quốc Gia
Là tổng thống, George Washington đã tìm cách thống nhất quốc gia và bảo vệ lợi ích của nhà nước cộng hòa non trẻ trong cũng như ngoài nước. Ông đã thực hiện thành công quyền hành pháp, sử dụng tốt các chính trị gia lỗi lạc như Alexander Hamilton và Thomas Jefferson trong nội các của mình, làm giảm nỗi sợ hãi về chế độ chuyên chế. Một trong những sự kiện đáng ghi nhớ của chính quyền Washington là đã chinh phục được người da đỏ. Hiệp ước Greenville buộc các bộ tộc da đỏ thua trận phải nhượng lại vùng lãnh thổ tranh chấp phía Tây Bắc cho chính phủ Hoa Kỳ và rời về phía Tây.
Chính Sách Ngoại Giao
Thông qua các hoạt động ngoại giao, George Washington còn dàn hòa được với bộ tộc Creek và các bộ tộc da đỏ khác ở miền Nam. Năm 1793, trong cuộc chiến tranh giữa một bên là Pháp và một bên là các nước Anh, Áo, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, tổng thống Washington tuyên bố Hoa Kỳ giữ quan hệ hòa hảo và vô tư với các bên tham chiến. Dù ông đã tránh dùng từ “trung lập” nhưng ý định của ông khá rõ ràng. Những người không ưa chỉ trích rằng tuyên bố của ông phá bỏ lời cam kết của Mỹ với đồng minh đầu tiên là Pháp. Tuy nhiên, với tuyên bố này, Mỹ đã tránh khỏi một cuộc chiến tranh vào thời điểm chưa có sự chuẩn bị kỹ càng.
Năm 1794, nhằm góp phần thanh toán các khoản nợ quốc gia và xây dựng một nền tảng kinh tế vững mạnh, tổng thống Washington chấp nhận đánh thuế rượu. Thời kỳ này, người nông dân ở bang Pennsylvania vẫn thường dùng ngô để nấu rượu. Họ đã phản đối và không chịu trả thuế. George Washington hạ lệnh đưa 15.000 dân binh tới dẹp loạn và đích thân ông duyệt đội quân ngay tại thao trường. Hành động cương quyết và mạnh mẽ đã giúp chính quyền liên bang vượt qua được thử thách đầu tiên đó trong quá trình đương nhiệm tổng thống.
Những Đóng Góp Nổi Bật
Những việc làm nổi bật của ông gồm thông qua đạo luật cư trú năm 1790, cho phép tổng thống chọn lựa vị trí làm nơi thường trực chính phủ, bổ nhiệm 3 ủy viên tiến hành thị sát và thu hồi vùng đất làm thủ đô. Sau đó khu vực này trở thành thủ đô với tên của chính Washington. Về ngoại giao, Washington luôn giữ chính sách trung lập trong chiến tranh, phát triển hòa bình và thảo ra hiệp định Jay với mục đích bình thường hóa quan hệ ngoại giao với nước Anh. Bên cạnh đó, ông cũng tiến hành viết bài diễn văn từ biệt dưới hình thức lá thư gửi đến công chúng năm 1796, và nó trở thành một trong những lời tuyên bố có sức ảnh hưởng nhất đối với chủ nghĩa cộng hòa.
Tổng Thống Không Biết Cười và Cái Chết Bí Ẩn
Có rất ít thông tin về tuổi thơ của vị tổng thống đầu tiên nước Mỹ. Ông thường xuất hiện với gương mặt đăm chiêu, cau mày và không thích cười vì ông đã bắt đầu bị rụng răng từ năm 22 tuổi. Khi nhậm chức tổng tư lệnh quân đội, Washington khi đó 44 tuổi chỉ còn lại một chiếc răng. Kết thúc nhiệm kỳ tổng thống, chiếc răng cuối cùng của ông cũng rụng nốt. Ông phải đeo răng giả hoàn toàn và muốn giấu giếm chuyện này nên đã không bao giờ cười.
Sau hai nhiệm kỳ tổng thống, vào tháng 3 năm 1797, Washington về hưu và sinh sống tại Mount Vernon, làm những công việc bình dị như tham gia sản xuất rượu và nông trại. Năm 1798, ông được tổng thống mới bổ nhiệm vào Bộ Tư lệnh với cấp bậc trung tướng và phục vụ với tư cách sĩ quan cao cấp của lục quân Hoa Kỳ trong cuộc chống Pháp từ ngày 13 tháng 7 năm 1798 đến ngày 14 tháng 12 năm 1799. George Washington qua đời ở tuổi 67 tại nhà riêng sau một thời gian ngắn bị bệnh và mất 40% máu. Các chuyên gia y khoa hiện đại đưa ra vài nguyên nhân có thể khiến ông phát bệnh và qua đời chỉ sau 21 tiếng đồng hồ, nhưng các bác sĩ của ông chẩn đoán không nằm trong số những nguyên nhân này. Washington nói những lời cuối cùng vào 10 giờ tối ngày 14 tháng 12 với sĩ quan phụ tá của mình là Tobias Lear, sau đó ông ra đi thanh thản.
Sau cái chết của Washington, các chuyên gia y khoa đã nỗ lực tìm hiểu nguyên nhân khiến ông ra đi nhanh chóng. Năm 1917, một bác sĩ cho rằng Washington mất vì bệnh bạch hầu và một thập kỷ sau, một giả thuyết khác nhận định Washington bị viêm họng nhiễm trùng có thể do liên cầu khuẩn kết hợp với phù nề thanh quản. Ảnh hưởng của vị tổng thống đầu tiên của nước Mỹ thể hiện rõ ràng ở việc hình ảnh của ông đã xuất hiện trên đồng tiền của nước này, cụ thể là tiền giấy 1 đô la và tiền đồng 25 xu. Trong những con tem của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, hình ảnh của ông cũng đã xuất hiện vô số lần. Có thể nói George Washington đã trở thành một biểu tượng và số lần xuất hiện trên những tờ tiền và con tem của ông còn nhiều hơn tổng số lần của các nhân vật nổi tiếng khác cộng lại.
