Sự phát triển và sụp đổ của các thương hiệu điện thoại đình đám một thời: Sony Ericsson, BlackBerry, LG và Siemens. Từ những đỉnh cao của sáng tạo và đổi mới, họ phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt và những sai lầm chiến lược dẫn đến sự lụi tàn. Mỗi thương hiệu mang một câu chuyện riêng, phản ánh những thách thức và bài học quan trọng trong ngành công nghệ.
Trong thế giới công nghệ đầy biến động, có những cái tên từng vươn lên rực rỡ rồi lại lụi tàn, để lại bao tiếc nuối cho người dùng. Họ từng là những ông hoàng thống trị thị trường, biểu tượng của sự sáng tạo và đột phá, nhưng rồi cũng dần chìm vào quên lãng, trở thành những huyền thoại ngủ quên. Câu chuyện về Sony Ericsson, BlackBerry, LG, và Siemens là những ví dụ điển hình cho quy luật khắc nghiệt ấy. Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng quay ngược thời gian trở về thời kỳ hoàng kim của những thương hiệu điện thoại này để tìm hiểu lý do tại sao họ trỗi dậy rồi lại lụi tàn.
LG
Thời Kỳ Hoàng Kim và Sự Suy Thoái
Năm 2021, LG chính thức tuyên bố ngừng sản xuất điện thoại thông minh. Theo giám đốc điều hành của công ty, sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường là nguyên nhân chính dẫn đến quyết định khó khăn này. Trong suốt 5 năm, mảng kinh doanh di động của LG liên tục thu lỗ kể từ 2016, không một chiếc điện thoại nào của hãng đạt được thành công như mong đợi. Sự đi xuống của LG diễn ra một cách từ từ: ban đầu các mẫu điện thoại mới ra mắt ít thường xuyên hơn, doanh số bán hàng sụt giảm nghiêm trọng, buộc LG phải rút lui khỏi nhiều thị trường quốc tế.
Sản Phẩm Đình Đám
Năm 2020, LG chỉ bán được 7,2 triệu chiếc điện thoại thông minh, trong khi đó đối thủ Xiaomi với Redmi Note 8 và Mi 5 đã bán được tới 30 triệu chiếc chỉ trong vòng 5 tháng. Dù vậy, LG vẫn luôn được người dùng nhớ đến với những sản phẩm đình đám một thời như LG Chocolate, Optimus G, Nexus 4 và Nexus 5.
Nguyên Nhân Sụp Đổ
Nhiều người cho rằng LG hoàn toàn có thể cạnh tranh sòng phẳng với Samsung hay Apple. Tuy nhiên, thực tế lại phũ phàng hơn nhiều. Nhìn lại năm 2015, thời kỳ đỉnh cao của LG thì thị phần của hãng chỉ tương đương với các công ty Trung Quốc như Huawei và Xiaomi. Những cái tên khi đó mới bắt đầu nổi lên. Chỉ trong vòng 2 năm, Huawei và Xiaomi đã vượt mặt LG với doanh số gấp hai đến ba lần.
Thất Bại Trong Thử Nghiệm
Trên thực tế, LG đã rất thành công trong kỷ nguyên của điện thoại phổ thông, nhưng doanh số bán điện thoại thông minh của hãng chưa bao giờ đạt được con số ấn tượng như năm 2009. Sự sụp đổ của LG một phần đến từ chính những sản phẩm thử nghiệm của hãng. Bắt đầu với LG G Flex, LG liên tục giới thiệu những thiết bị độc đáo nhưng thiếu tính ứng dụng thực tế. Ví dụ như điện thoại màn hình cong, pin tháo rời, hay màn hình phụ. Những ý tưởng mới lạ này ban đầu có thể thu hút sự chú ý nhưng lại không đủ sức để giữ chân người dùng.
Kết Luận
Hiện tại, LG đã chính thức rút lui khỏi thị trường điện thoại thông minh, hãng đang tập trung phát triển các sản phẩm khác như màn hình, tivi, thiết bị gia dụng và các giải pháp công nghệ cho doanh nghiệp. Do đó, những chiếc điện thoại LG chỉ còn là quá khứ.
Siemens
Thành Công Đầu Tiên
Năm 1997, Siemens, thương hiệu đến từ Đức, đã khiến cả thế giới phải trầm trồ khi giới thiệu chiếc điện thoại S10, chiếc điện thoại đầu tiên trên thế giới được trang bị màn hình màu. Tiếp nối thành công đó, vào năm 2001, Siemens tiếp tục cho ra mắt chiếc điện thoại di động hỗ trợ nghe nhạc MP3 có tên là SL45. Vào thời điểm đó, thật khó tin khi cầm trên tay một chiếc điện thoại đơn giản với màn hình đơn sắc lại có thể phát nhạc MP3 từ thẻ nhớ 32 MB.
Biểu Tượng Công Nghệ
Ngay cả ở giai đoạn đầu của thời đại smartphone, điều này vẫn thật ấn tượng bởi không phải chiếc smartphone nào cũng sở hữu khả năng kỳ diệu đó. Siemens còn được biết đến với những mẫu điện thoại mang tính biểu tượng như Siemens A55 với vỏ ngoài thay đổi được, Siemens M65 với thiết kế siêu bền hay Siemens C65, chiếc điện thoại mà nhiều người đã từng dùng để chơi game hồi còn đi học.
Sự Sụp Đổ
Siemens gia nhập thị trường điện thoại từ 1985 và nhanh chóng trở thành một trong những ông lớn trong ngành. Tuy nhiên, bước sang những năm 2000, cuộc chơi công nghệ ngày càng trở nên khốc liệt với sự xuất hiện của nhiều đối thủ mới. Khác với LG, Siemens đã không từ bỏ mảng kinh doanh di động một cách từ từ. Thay vào đó, hãng đã có một quyết định táo bạo hơn: thành lập một bộ phận riêng chuyên về điện thoại di động và bán nó cho công ty BenQ của Hàn Quốc vào năm 2005. Toàn bộ mảng di động của Siemens, bao gồm cả đội ngũ phát triển và bằng sáng chế, đều được chuyển giao cho BenQ. Tuy nhiên, BenQ đã không thể vượt qua được thương hiệu Siemens. Năm 2006, BenQ tuyên bố phá sản, thương hiệu Siemens Mobile chính thức bị khai tử.
Hậu Sự Sụp Đổ
Ngày nay, mặc dù Siemens đã không còn sản xuất điện thoại, công ty vẫn tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong các lĩnh vực khác như tuabin khí, thiết bị y tế và thiết bị gia dụng.
BlackBerry
Khởi Đầu Huy Hoàng
Một điều thú vị ít người biết về những chiếc điện thoại BlackBerry đó là nếu bạn chiếu tia cực tím vào mặt dưới của điện thoại, hình ảnh logo sẽ xuất hiện. Chi tiết độc đáo này cũng giống như cách thương hiệu BlackBerry ghi dấu ấn trong lòng người dùng: một thiết kế đẹp mắt, gợi lên sự tò mò và gắn liền với bàn phím vật lý, thứ mà 99,9% điện thoại thông minh ngày nay đã không còn.
Đỉnh Cao Danh Vọng
Năm 2009, BlackBerry được vinh danh là công ty phát triển nhanh nhất trên thế giới với doanh thu tăng trưởng 84% trong vòng 3 năm, bất chấp cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Smartphone BlackBerry với bàn phím QWERTY đặc trưng đã trở thành niềm khao khát của giới trẻ, biểu tượng cho sự thành đạt của giới doanh nhân và được giới thượng lưu Mỹ từ tổng thống cho đến ngôi sao nhạc pop Justin Bieber ưa chuộng. Hệ điều hành của BlackBerry cạnh tranh trực tiếp với iOS và Android. Chỉ sau 10 năm, công ty đã bán được 50 triệu thiết bị, trở thành thương hiệu nổi tiếng toàn cầu, đứng thứ hai sau Nokia.
Những Thách Thức
Câu chuyện về BlackBerry bắt đầu từ năm 1997 khi thiết bị đầu tiên của họ ra đời, hoạt động giống như một chiếc máy nhắn tin. Được thành lập bởi Mike Lazaridis, một kỹ sư tài năng và nhà từ thiện, BlackBerry luôn đặt ưu tiên hàng đầu cho bảo mật và độ tin cậy. Minh chứng rõ ràng nhất là vào ngày 11 tháng 9 năm 2001, trong khi tất cả mạng điện thoại di động ở New York và Washington đều bị tê liệt sau sự kiện khủng bố kinh hoàng, các thiết bị BlackBerry vẫn tiếp tục hoạt động thông qua kết nối Mobitex riêng của mình.
Sự Suy Thoái
Năm 2002, chiếc điện thoại BlackBerry 5810 ra đời, đánh dấu bước ngoặt quan trọng với khả năng thực hiện cuộc gọi. Chiếc điện thoại này đã thể hiện những đặc điểm nhận diện thương hiệu của BlackBerry: bàn phím vật lý và thiết kế tối giản. Năm 2006, BlackBerry giới thiệu chiếc điện thoại thông minh đầu tiên của mình và chỉ một năm sau đó thì họ đã đạt được doanh số bán hàng ấn tượng. Nhưng cũng chính trong năm 2007, sự xuất hiện của chiếc iPhone đầu tiên đã làm thay đổi cuộc diện thị trường.
Sai Lầm Chiến Lược
BlackBerry xác định Apple là đối thủ cạnh tranh và cuộc chiến khốc liệt giữa hai thương hiệu đã nổ ra. Apple liên tục giới thiệu iPhone 2, iPhone 3G và iPhone 4, trong khi BlackBerry cố gắng chống đỡ với các mẫu máy như Storm, Bold 9000 và Torch. Tuy nhiên, tất cả đều không thể sánh bằng sức hút của iPhone. Thậm chí, việc ra mắt PlayBook, chiếc máy tính bảng của BlackBerry nhằm cạnh tranh với iPad, cũng kết thúc trong thất bại ê chề với doanh số bán hàng thảm hại và những đánh giá tiêu cực.
Hệ Điều Hành Thất Bại
Năm 2013, BlackBerry tung ra hệ điều hành BlackBerry 10 hoàn toàn mới được thiết kế để cạnh tranh với iOS và Android, tập trung chủ yếu vào điều khiển cảm ứng. Nhưng kết quả lại hoàn toàn trái ngược: BlackBerry 10 bị người dùng đánh giá là thiếu trực quan, khó tương tác và thậm chí còn gặp lỗi ngay sau khi ra mắt. Hệ điều hành này được xem là chiếc đinh đóng vào quan tài cho BlackBerry. Cổ phiếu của công ty giảm mạnh 12% và những chiếc điện thoại thông minh mới chạy BlackBerry 10 cũng chịu chung số phận thất bại thảm hại.
Cuộc Chiến Kéo Dài
Dù đã đầu tư rất nhiều thời gian và tiền bạc vào BlackBerry 10, không có cách nào để bù đắp lại những khoản lỗ khổng lồ. Đến mùa hè năm 2013, BlackBerry chính thức tuyên bố ý định bán mình. Tuy nhiên, không một vị cứu tinh nào mặn mà với thương hiệu này. Mọi người đều công nhận sức mạnh của thương hiệu BlackBerry, nhưng họ cũng nhận ra rằng công ty đang đối mặt với quá nhiều vấn đề nan giải. Bất kỳ người mua nào cũng sẽ phải gánh vác trách nhiệm tái cấu trúc toàn bộ hoạt động marketing, giải quyết các vấn đề hệ điều hành và đầu tư mạnh mẽ vào phát triển sản phẩm.
Kết Cục
Không tìm được người mua, BlackBerry buộc phải sa thải 40% nhân viên và gánh chịu khoản lỗ hàng tỷ đô la. Nhưng điều kỳ lạ là BlackBerry vẫn không sụp đổ. Công ty tiếp tục sản xuất điện thoại thông minh trong 3 năm tiếp theo và thậm chí còn thu được một số khoản lợi nhuận. Đến năm 2016, BlackBerry từ bỏ việc bán mình và chuyển sang bán bản quyền thương hiệu. Họ ký kết nhiều thỏa thuận với các công ty Trung Quốc, cho phép sử dụng tên BlackBerry trong 4 năm cho các dòng điện thoại thông minh mới nhắm vào thị trường Ấn Độ, Bangladesh và Nepal.
Tuy nhiên, những thiết bị này không mang dáng dấp của BlackBerry huyền thoại. Chúng được xây dựng dựa trên phiên bản Android không đạt chuẩn và có mức giá cao ngất ngưởng. Kết quả là các công ty Trung Quốc đã không thể hồi sinh thương hiệu BlackBerry. Hiện tại, BlackBerry vẫn tồn tại, nhưng danh tính của họ không còn rõ ràng. Các công ty Trung Quốc sở hữu bản quyền thương hiệu BlackBerry đã tuyên bố ngừng bán điện thoại. Bản quyền sau đó được chuyển giao cho Onward Mobility, một công ty của Mỹ. Đến năm 2022, Onward Mobility đã chính thức từ bỏ thương hiệu BlackBerry.
Nhìn lại hành trình của BlackBerry, có thể thấy sai lầm lớn nhất của họ là đã không dám từ bỏ hệ điều hành của chính mình để chuyển sang Android kịp thời. Sự bảo thủ và chậm thích nghi đã khiến cho BlackBerry đánh mất vị thế dẫn đầu và trượt dài trên con đường thất bại. Câu chuyện của BlackBerry là bài học đắt giá cho bất kỳ ông lớn nào trong thế giới công nghệ: không ngừng đổi mới hay là chết.
Ericsson
Thành Công Ban Đầu
Hẳn là nhiều người còn nhớ đến những chiếc điện thoại mang thương hiệu Ericsson, một cái tên từng làm mưa làm gió vào cuối thập niên 90 đầu những năm 2000. Công ty Thụy Điển Ericsson khi đó tập trung vào dịch vụ truyền thông, truyền hình, công nghệ và nhiều lĩnh vực quan trọng khác, khiến cho mảng điện thoại di động trở nên lép vế. Số phận trớ trêu thay, vào năm 2000, một vụ hỏa hoạn thảm khốc đã xảy ra tại nhà máy Philips ở New Mexico, nơi cung cấp chip cho cả Nokia và Ericsson.
Quyết Định Sai Lầm
Trong khi Nokia nhanh chóng tìm kiếm nguồn cung thay thế chỉ trong vòng 1 tháng, thì Ericsson lại chọn cách ở lại với Philips, đặt niềm tin vào sự phục hồi nhanh chóng của nhà máy. Hậu quả là Ericsson phải chịu tổn thất nặng nề do việc gián đoạn nguồn cung kéo dài đến 6 tháng. Từ đó, hãng buộc phải cắt giảm chi phí bằng mọi cách, từ việc tinh giản nhân sự đến dừng các dự án phát triển đầy tiềm năng.
Hợp Tác Với Sony
Tháng 12 năm 2000, Sony đưa ra lời đề nghị hợp tác và Ericsson với nền tảng công nghệ vững chắc của Thụy Điển đã sẵn sàng bắt tay với chất lượng Nhật Bản. Sự kết hợp này đã cho ra đời thương hiệu Sony Ericsson. Nhiều người cho rằng logo của Sony Ericsson là một trong những logo đẹp nhất, mang đến cảm giác hài lòng mỗi khi chạm vào mặt sau của thiết bị.
Đỉnh Cao Sony Ericsson
Sony Ericsson đã đạt đến đỉnh cao khi Sony chịu trách nhiệm thiết kế và tiếp thị, còn Ericsson tập trung vào phần cứng và nghiên cứu. Họ đã giới thiệu dòng điện thoại Walkman, kết hợp hoàn hảo giữa âm nhạc và điện thoại di động, cùng dòng điện thoại Cybershot với camera chất lượng cao. Những cái tên như Sony Ericsson T610, K750 và W800 đã mở đường cho sự thống trị của Sony Ericsson trên thị trường. Nhưng “Ngày vui qua mau”, vị thế của Sony Ericsson bắt đầu lung lay khi mảng di động đòi hỏi đầu tư ngày càng lớn cho nghiên cứu và phát triển.
Sụp Đổ Nội Bộ
Ericsson vốn đã thận trọng càng tỏ ra ngần ngại trước những khoản đầu tư khổng lồ. Mâu thuẫn nội bộ bắt đầu nảy sinh, đặc biệt là khi Sony ngăn cản việc phát hành một chiếc điện thoại thông minh chơi game mang thương hiệu Sony Ericsson vì lo ngại ảnh hưởng đến thương hiệu PlayStation. Sự việc này cho thấy rõ ràng sự rạn nứt trong nội bộ công ty. Năm 2011, Ericsson quyết định bán lại cổ phần của mình cho Sony, chính thức chấm dứt 10 năm kết duyên đầy tiếc nuối.
Hậu Quả
Dù chỉ tồn tại trong một thập kỷ, Sony Ericsson đã để lại di sản đồ sộ với những thiết kế sáng tạo, tính năng độc đáo và phần mềm mượt mà. Họ đã tạo dựng được lòng tin của người tiêu dùng bằng chất lượng sản phẩm không cần đến những chiêu trò tiếp thị đánh lừa. Sony, sau khi mua lại toàn bộ cổ phần và sở hữu hàng ngàn bằng sáng chế cùng công nghệ tiên tiến, đã không thể tái hiện thành công của Sony Ericsson. Chiến lược của Sony tập trung vào thiết kế đẹp, giá cao nhưng lại đi kèm với cấu hình trung bình. Không chỉ thiếu đột phá, Sony còn đưa ra những quyết định khó hiểu như việc thêm thương hiệu Xperia vào tên sản phẩm, tạo nên những cái tên dài dòng như Sony Ericsson Xperia, Sony Ericsson Xperia Play, v.v. Cuối cùng, Sony đã quyết định loại bỏ thương hiệu Ericsson, chỉ giữ lại Xperia.
Dù vẫn cho ra mắt những sản phẩm hấp dẫn, Sony đã không thể nào tìm lại ánh hào quang năm xưa. Mảng di động của Sony hiện tại đang hoạt động lay lắt dựa vào lượng fan trung thành ít ỏi. Dù sao thì Sony Ericsson vẫn là một tượng đài trong lòng người yêu công nghệ, một minh chứng cho sự kết hợp hoàn hảo giữa công nghệ Thụy Điển và chất lượng Nhật Bản.
