Vinfast làm thế nào để doanh nghiệp không bị “ngã ngựa” ngay từ vạch xuất phát trong làn sóng chính sách mới

Tóm tắt các ý chính

 

• Khả năng “đọc vị” chính sách và đồng bộ hóa chiến lược với Nhà nước là “vũ khí” mạnh nhất cho doanh nghiệp.
• VinFast: Từ doanh nghiệp nội địa, trở thành người dẫn dắt thị trường xe máy điện với 43% thị phần.
• 5 trụ cột chiến lược giúp VinFast “khác biệt”: sản xuất nội địa, R&D mạnh, hợp tác công nghệ, hạ tầng sạc toàn quốc, đa dạng hóa sản phẩm.
• Tận dụng chính sách nhà nước về ưu đãi thuế, tài chính để tăng tốc tăng trưởng.
• Đồng bộ với chính phủ = Tạo ra “perfect storm” cho tăng trưởng bùng nổ và bền vững.
• Bài học thực tiễn cho doanh nghiệp muốn sống sót & phát triển khi chính sách thay đổi nhanh.
• Tác động tích cực đến môi trường và đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững.
• Đưa Việt Nam tiến gần hơn tham vọng trở thành trung tâm sản xuất xe điện Đông Nam Á.

 

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao một số doanh nghiệp có thể “bay cao” trong khi những doanh nghiệp khác lại “ngã ngựa” ngay từ vạch xuất phát? Câu trả lời thường nằm ở khả năng “đọc vị” và đồng bộ hóa chiến lược với chính sách của chính phủ. VinFast – thương hiệu xe điện “made in Vietnam” – chính là minh chứng sống động cho câu chuyện thành công này.

Với 43% thị phần xe máy điện hai bánh tại Việt Nam, VinFast không chỉ đơn thuần là một doanh nghiệp sản xuất xe. Họ đã trở thành “người dẫn đường” trong cuộc cách mạng giao thông xanh, đồng thời là “cánh tay phải” đắc lực của chính phủ trong việc thực hiện tham vọng trở thành trung tâm xe điện khu vực Đông Nam Á.

Khi Chiến Lược Doanh Nghiệp “Bắt Tay” Với Chính Sách Nhà Nước

Hãy tưởng tượng việc kinh doanh như một cuộc khiêu vũ. Nếu doanh nghiệp và chính phủ không “cùng nhịp”, kết quả sẽ là những động tác lúng túng và thiếu ăn ý. Nhưng khi cả hai “hòa nhịp” với nhau, ta sẽ có một màn trình diễn đẹp mắt và hiệu quả.

VinFast đã nắm bắt được “giai điệu” chính sách một cách tinh tế. Trong khi chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu cấm xe máy chạy xăng tại Hà Nội từ năm 2026 và mở rộng ra toàn quốc vào năm 2030, VinFast đã sớm định vị mình như người tiên phong trong lĩnh vực xe máy điện.

“Thành công không đến từ việc đi ngược dòng, mà từ việc biết cách lướt theo làn sóng,” – và VinFast đã làm điều này một cách xuất sắc.

Năm Trụ Cột Chiến Lược: Bí Quyết Tạo Nên Sự Khác Biệt

1. Đầu Tư Mạnh Mẽ Vào Sản Xuất Trong Nước: “Gần mực thì đen”

Tại sao việc sản xuất trong nước lại quan trọng đến vậy?

VinFast đã đặt nhà máy sản xuất tại Hải Phòng, không chỉ để tiết kiệm chi phí mà còn để tạo ra “hiệu ứng domino” tích cực cho nền kinh tế. Với việc nắm giữ hơn 43% thị phần xe máy điện hai bánh, họ đã chứng minh rằng “đầu tư vào đúng chỗ” có thể mang lại lợi ích kép.

Lợi ích từ chiến lược này:

• Tạo việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương
• Giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, tăng cường an ninh chuỗi cung ứng
• Đáp ứng nhanh chóng nhu cầu thị trường trong nước
• Hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi của chính phủ dành cho doanh nghiệp sản xuất trong nước

Đây không chỉ là một quyết định kinh doanh thông minh mà còn là một động thái chiến lược phù hợp với định hướng “tự chủ công nghệ” của Việt Nam.

2. R&D và Đối Tác Công Nghệ: “Một mình một kiếp, hai mình một đời”

Sức mạnh của hợp tác chiến lược

VinFast hiểu rằng trong thời đại công nghệ 4.0, không doanh nghiệp nào có thể “độc bộ thiên hạ”. Việc hợp tác với Yamaha – một trong những ông lớn về xe máy trên thế giới – cho thấy tầm nhìn chiến lược của họ.

Những điểm nhấn trong chiến lược R&D:

• Tập trung phát triển công nghệ pin, tăng phạm vi hoạt động của xe
• Kết hợp chuyên môn quốc tế với hiểu biết thị trường địa phương
• Đầu tư nghiên cứu được hỗ trợ bởi nguồn vốn mạnh từ Vingroup và ông Phạm Nhật Vượng
• Không phụ thuộc vào nguồn vốn bên ngoài, đảm bảo tính chủ động trong phát triển

Điều này tạo ra một “lá chắn bảo vệ” cho VinFast trước những biến động của thị trường tài chính toàn cầu.

3. Mở Rộng Hạ Tầng Sạc: “Muốn giàu trước tiên phải làm đường”

Tầm quan trọng của hạ tầng trong ngành xe điện

Một trong những rào cản lớn nhất đối với việc áp dụng xe điện là lo ngại về việc sạc pin. VinFast đã nhận ra điều này từ rất sớm và đã đầu tư mạnh mẽ vào việc xây dựng mạng lưới trạm sạc trên toàn quốc.

Chiến lược hạ tầng thông minh:

• Hợp tác với các cơ quan chính phủ và doanh nghiệp khác
• Xây dựng mạng lưới sạc phủ sóng toàn quốc
• Tạo ra hệ sinh thái hoàn chỉnh cho người sử dụng xe điện
• Góp phần giải quyết một trong những trở ngại chính của chính sách xe điện quốc gia

Đây là ví dụ điển hình của tư duy “win-win”: VinFast được lợi từ việc tăng doanh số bán xe, trong khi chính phủ có được sự hỗ trợ từ tư nhân để thực hiện chính sách giao thông xanh.

4. Tận Dụng Tối Đa Các Ưu Đãi Chính Sách: “Nước chảy đá mòn”

Khi chính sách trở thành đòn bẩy tăng trưởng

Chính phủ Việt Nam đang triển khai nhiều chính sách ưu đãi về thuế, phí và tài chính để thúc đẩy sản xuất và áp dụng xe điện. VinFast, với vai trò là doanh nghiệp dẫn đầu trong nước, được hưởng lợi trực tiếp từ những chính sách này.

Những lợi thế cụ thể:

• Ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp sản xuất xe điện trong nước
• Hỗ trợ tài chính cho việc nghiên cứu và phát triển công nghệ xanh
• Chính sách ưu tiên trong việc cấp phép và thủ tục hành chính
• Được hưởng lợi từ chính sách hạn chế xe máy xăng trong các thành phố lớn

Với lệnh cấm xe máy xăng tại Hà Nội từ 2026, VinFast đang ở vị trí có lợi để “hái quả ngọt” từ sự thay đổi thị trường này.

5. Đa Dạng Hóa Sản Phẩm và Thâm Nhập Thị Trường: “Đừng để tất cả trứng trong một giỏ”

Chiến lược đa dạng hóa thông minh

VinFast không chỉ dừng lại ở xe máy điện mà còn mở rộng sang ô tô điện, nhắm đến các phân khúc khách hàng khác nhau. Điều này không chỉ giúp họ giảm thiểu rủi ro mà còn tối đa hóa cơ hội tăng trưởng.

Các mảng sản phẩm chính:

• Xe máy điện cho phân khúc bình dân và cao cấp
• Ô tô điện từ phân khúc phổ thông đến luxury
• Mở rộng ra các thị trường Đông Nam Á và quốc tế
• Phát triển các dịch vụ liên quan như bảo dưỡng, sạc pin

Việc mở rộng ra khu vực cũng phù hợp với tham vọng của Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất xe điện khu vực.

Tác Động Môi Trường: Khi Lợi Nhuận Đi Đôi Với Trách Nhiệm Xã Hội

Đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững

Việc chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện không chỉ là xu hướng kinh doanh mà còn là trách nhiệm với môi trường. VinFast, với thị phần lớn trong lĩnh vực xe máy điện, đang có tác động đáng kể đến việc giảm khí thải và cải thiện chất lượng không khí.

Những con số ấn tượng:

• Với 43% thị phần xe máy điện, VinFast đóng góp đáng kể vào việc giảm phát thải
• Hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu về năng lượng sạch và hành động vì khí hậu
• Tạo ra một “hiệu ứng làm sạch” trong ngành giao thông vận tải

Đây là ví dụ điển hình của “triple bottom line” – lợi nhuận, con người và hành tinh cùng được hưởng lợi.

Bài Học Chiến Lược Cho Các Doanh Nghiệp Khác

1. Tầm Quan Trọng Của Việc “Đọc Vị” Chính Sách

Làm thế nào để dự đoán được xu hướng chính sách?

VinFast đã thành công vì họ không chỉ phản ứng với chính sách mà còn dự đoán được hướng đi của chính phủ. Các doanh nghiệp khác có thể học hỏi:

• Theo dõi chặt chẽ các tài liệu chính sách, quy hoạch dài hạn của chính phủ
• Tham gia các hội thảo, diễn đàn chính sách để nắm bắt xu hướng
• Xây dựng mối quan hệ tốt với các cơ quan quản lý nhà nước
• Đầu tư vào việc nghiên cứu thị trường và dự báo xu hướng

Việc này cũng được phân tích trong câu chuyện về Honda Việt Nam chuyển đổi chiến lược để đón đầu và thích ứng chính sách chính phủ: Honda Việt Nam chuyển đổi chiến lược

2. Tầm Quan Trọng Của Đầu Tư Dài Hạn

“Rome wasn’t built in a day” – VinFast cũng vậy

Thành công của VinFast không đến trong một sớm một chiều. Họ đã đầu tư mạnh mẽ và kiên trì trong nhiều năm:

• Đầu tư vào R&D ngay từ giai đoạn đầu
• Xây dựng nhà máy sản xuất hiện đại
• Phát triển mạng lưới phân phối và dịch vụ
• Đào tạo đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp

Bài học: Các doanh nghiệp cần có tầm nhìn dài hạn và sẵn sàng đầu tư vào tương lai, ngay cả khi lợi nhuận ngắn hạn chưa cao.

3. Sức Mạnh Của Hợp Tác Chiến Lược

“Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”

VinFast đã chọn con đường hợp tác thay vì cạnh tranh đối đầu:

• Hợp tác với Yamaha để có được công nghệ và kinh nghiệm
• Phối hợp với chính phủ trong việc xây dựng hạ tầng
• Liên kết với các đối tác trong nước và quốc tế

Bài học: Trong thời đại toàn cầu hóa, khả năng hợp tác và xây dựng hệ sinh thái quan trọng hơn việc cạnh tranh độc lập.

Thách Thức và Cơ Hội Trong Tương Lai

Những Thách Thức Cần Vượt Qua

1. Hạ Tầng Sạc Quy Mô Lớn
Mặc dù đã có những bước tiến đáng kể, VinFast và toàn ngành vẫn cần tiếp tục đầu tư massively vào hạ tầng sạc để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng.

2. Công Nghệ Pin và Chi Phí
Công nghệ pin vẫn là “cái cổ chai” của ngành xe điện. VinFast cần tiếp tục đầu tư R&D để cải thiện hiệu suất pin và giảm chi phí sản xuất.

3. Cạnh Tranh Quốc Tế
Khi thị trường xe điện Việt Nam phát triển, sẽ có nhiều đối thủ quốc tế mạnh gia nhập. VinFast cần duy trì lợi thế cạnh tranh bằng cách liên tục đổi mới và cải tiến.

Cơ Hội Phát Triển

1. Mở Rộng Ra Khu Vực
Với nền tảng vững chắc tại Việt Nam, VinFast có cơ hội trở thành “champion” của khu vực Đông Nam Á trong lĩnh vực xe điện.

2. Phát Triển Các Dịch Vụ Giá Trị Gia Tăng
Từ việc sản xuất xe, VinFast có thể mở rộng sang các dịch vụ như:

• Chia sẻ xe điện (electric vehicle sharing)
• Dịch vụ vận tải thông minh
• Giải pháp mobility tích hợp

3. Đổi Mới Công Nghệ
Sự phát triển của AI, IoT và các công nghệ số mở ra nhiều cơ hội để VinFast tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới, thông minh hơn.

Tương Lai Của Mô Hình “Government-Business Alignment”

Bài học cho tương lai

Câu chuyện thành công của VinFast không chỉ là về một doanh nghiệp xe điện. Đây là minh chứng cho sức mạnh của việc đồng bộ hóa chiến lược doanh nghiệp với chính sách nhà nước.

Những yếu tố then chốt:

• Tầm nhìn dài hạn và kiên trì thực hiện
• Khả năng dự đoán và thích ứng với thay đổi chính sách
• Đầu tư mạnh mẽ vào R&D và công nghệ
• Xây dựng hệ sinh thái hoàn chỉnh
• Cân bằng giữa lợi nhuận và trách nhiệm xã hội

Kết Luận: Khi Tầm Nhìn Gặp Hành Động

VinFast đã chứng minh rằng thành công không chỉ đến từ việc có một sản phẩm tốt, mà còn từ việc biết cách “đi đúng hướng với gió”. Bằng cách đồng bộ hóa chiến lược đầu tư với chính sách xe điện của chính phủ, họ đã tạo ra một “perfect storm” của thành công.

Những điểm then chốt mà các CEO và nhà quản lý cần ghi nhớ:

1. Đầu tư chiến lược phải đi trước xu hướng: VinFast bắt đầu đầu tư vào xe điện trước khi chính sách chính thức được ban hành.
2. Hợp tác thay vì cạnh tranh đối đầu: Việc làm việc cùng chính phủ và các đối tác quốc tế đã tạo ra sức mạnh tổng hợp.
3. Đầu tư vào hệ sinh thái, không chỉ sản phẩm: Từ sản xuất đến hạ tầng sạc, VinFast đã xây dựng một hệ sinh thái hoàn chỉnh.
4. Cân bằng lợi nhuận và trách nhiệm xã hội: Thành công bền vững cần phải đi kèm với tác động tích cực đến xã hội và môi trường.
5. Tầm nhìn toàn cầu, hành động địa phương: VinFast đã nghĩ về thị trường quốc tế ngay từ đầu nhưng bắt đầu từ việc chinh phục thị trường trong nước.

Trong thời đại của sự thay đổi nhanh chóng và không ngừng, câu chuyện VinFast là lời nhắc nhở rằng: “Thành công không phải là về việc dự đoán tương lai, mà là về việc chuẩn bị cho tương lai.” Và khi tương lai đó đến, những ai đã chuẩn bị sẵn sàng sẽ là những người đầu tiên “hái quả ngọt.”

Câu hỏi dành cho bạn: Doanh nghiệp của bạn đã sẵn sàng cho “làn sóng chính sách” tiếp theo chưa?

Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)